Bu Blogda Ara

Mersin Adliye Teşkilatı

  • Adliye Teşkilatının Türkiye'de Gelişimi
  • Yüz Yıl Önce Mersin Adliyesi Tarihçe

Türkiye'de modern adalet, Tanzimatla beraber kurulmuştur. Daha önceleri Adalet İşleri Şeyhülislamın atadığı Kadılar ve Müftüler tarafından görülürdü. 1853 yılında kurulan "Muallimhane-i Nüvap" kadı yetiştiren bir okul idi. Adalet teşkilatı kurulduktan sonra Şer'iye Mahkemeleri göreve devam etti. Ancak sadece Müslümanlar arasındaki Evlilik, Miras gibi kişisel işlere bakıyorlardı. 1837 tarihinde "Meclis-i Valayı Ahkam-ı Adliye" adlı bir teşkilat kurulmuştur. 2 Mayıs 1911 tarihinde yayınlanan "Adliye ve Mezahip Nezareti Nizamnamesi Dahilisi" ile Adalet Bakanlığının kuruluşuna temel teşkil etmiştir.

Türkiye'de uygulanan birçok yasalar yabancı ülkeler yasalarından aynen veya kısmen alınmıştır. Medeni Kanun'un kabulunden önce uygulanan ve halen Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılmış bazı Arap Ülkelerinde uygulanan "Mecelle" adlı yasanın muhafaza edilmesi gerektiği devrin büyük hukukçularınca savunulmuştur.

100 Yıl Önce Mersin Adliyesi

Mersin'deki Adliye Teşkilatına ait bilgiler, devamlılık göstermeyen dağınık bilgiler şeklindedir. Resmi kayıtlardan elde edilen bilgiye göre, ticari yönden hayli gelişkin olan Mersin'de 1880 yılından önce bir Ticaret Mahkemesi mevcuttur. Şer'iye Mahkemesi'nin de mevcut olduğu muhakkaktır, ancak belgede bundan bahsedilmemektedir. Aynı tarihlerde, Tarsus ve Silike'de de Ticaret Mahkemeleri vardır.

1892 tarihinde Meclisi Deavi adı ile bir meclis Mersin, Silifke ve Tarsus'ta görülmektedir. Ayrıca, Bidayet Hukuk ve Bidayet Ceza Mahkemeleri de bölgede bulunmaktaydı. 1901 yılından sonra, Hükümet Konağı'nın yapılmasına kadar, Adliye dairelerinin nerelerde vazife yaptığını bilmiyoruz. Hükümet Konağı yapıldıktan sonra, Maliye ve diğer devlet daireleri ile birlikte mahkemeler binanın alt katını işgal ediyordu. Zamanla alt katın tamamının tahsis edilip yine de yeterli gelmemesi üzerine, Hukuk Mahkemeleri, 1962 yılında şimdiki Mağazalar Karakolu'nun batısındaki bir binanın üst katına taşındı. Kısa bir süre sonra buradan da taşınarak, İstasyon binasının karşısındaki eski Çocuk Esirgeme Kurumu'na ait binaya yerleşti. Şimdiki Adliye Sarayı yapıldıktan sonra da Adliye'nin tamamı bu binaya taşınmıştır.

Adliye Sarayı'nın arsası Belediye tarafından tahsis edilmiştir. Mersin'in Cumhuriyet öncesi ve bugünkü nüfusu nazara alınırsa, o günkü Adliye teşkilatı'nın hayli gelişkin olduğu anlaşılır. Halen Mersin'de 2 Ağır Ceza, 3 Asliye Hukuk, 3 Sulh Ceza, 2 Sulh Hukuk, 4 Asliye Ceza ve 1 Ticaret Mahkemesi mevcuttur.

Hiç yorum yok: